Co czeka fotowoltaikę w 2023 roku? Jak obserwowane w zeszłym roku trudności z dostępnością komponentów i wzrost cen wpłynęły na nastroje w branży instalacyjnej? Zapraszamy do zapoznania się z wynikami drugiej edycji Ogólnopolskiego Badania Rynku Instalacyjnego.

Pod koniec czwartego kwartału ponownie zadaliśmy szereg pytań przedstawicielom branży instalacyjnej. Oprócz weryfikacji wyników pierwszej edycji, do kwestionariusza dodaliśmy także nowe pytania. Zapytaliśmy naszych respondentów o główne czynniki determinujące wybór konkretnych marek i modeli komponentów fotowoltaicznych oraz preferowane źródła wiedzy fachowej. Przeanalizowaliśmy także trendy dotyczące wolumenu instalowanych mocy oraz rozmiaru typowej instalacji.

Drugą edycja naszego badania przeprowadziliśmy w dniach 12-23 grudnia 2022 roku. W próbie badawczej drugiej edycji badania znalazło się 60 firm instalacyjnych. Również tym razem badanie przeprowadziliśmy przy pomocy kwestionariusza online.

Struktura respondentów

Około dwie trzecie (64%) przedstawicieli przebadanych firm posiada co najmniej dwuletnie doświadczenie w branży instalacyjnej.

Grupa badawcza w tej edycji badania różni się nieznacznie względem poprzedniego kwartału, co znalazło odzwierciedlenie w wynikach. Pojawili się w niej respondenci posiadający mniej niż roczne doświadczenie w branży instalacyjnej. Zauważamy także większą obecność respondentów posiadających 1-2 lata doświadczenia. Niemniej jednak większość respondentów, podobnie jak w poprzednim kwartale, to fachowcy z kilkuletnim doświadczeniem w instalacji komponentów PV.

Zdecydowana większość respondentów (88%) reprezentuje właścicieli firm instalacyjnych lub kadrę zarządzającą.

Dzięki odpowiedniemu doborowi grupy badawczej udało nam się pozyskać odpowiedzi od najbardziej reprezentatywnej grupy. Są nimi osoby na kierowniczych stanowiskach, które podejmują najważniejsze decyzje związane z działalnością firm instalacyjnych.

Wynik ten nie jest zaskoczeniem. To właśnie decydenci najbardziej interesują się otoczeniem biznesowym. Dzięki powtarzalności badania będziemy regularnie dostarczać im aktualne informacje niezbędne do podejmowania słusznych decyzji biznesowych i kierowania rozwojem swoich firm.

Ocena bieżącej kondycji branży

Respondenci ocenili czwarty kwartał 2022 roku zgodnie z wcześniejszymi wskazaniami Barometru PV. Średnia ważona deklarowanych ocen kondycji branży instalacyjnej w czwartym kwartale wyniosła 5.91.

Wynik ten potwierdza trafność wskazania Barometru PV z poprzedniego okresu – prognozowana wartość wynosiła 5.9.

W rozkładzie odpowiedzi respondentów możemy zauważyć dwie grupy. Nieco mniejszą, oceniających kwartał zdecydowanie (18.1%) lub umiarkowanie negatywnie (15.9%), oraz większą grupę oceniających umiarkowanie (50%) i zdecydowanie pozytywnie (15.9%).

Barometr branży PV

Barometr branży PV został wyliczany w oparciu o odpowiedzi na pytanie o perspektywy działalności i rozwoju branży instalacji fotowoltaicznych w kolejnym kwartale.

Reprezentuje go uniwersalny wskaźnik liczbowy w 10-stopniowej skali.

Jego drugi odczyt (na pierwszy kwartał 2023 roku) pozostaje umiarkowanie pozytywny – większość badanych ocenia perspektywy w Q1 nieznacznie lepiej w porównaniu z ostatnim kwartałem ubiegłego roku.

Mimo, że aktualne wskazanie (6.0) nie różni się znacznie od poprzedniego (5.9), rysujący się trend jest pozytywny. Mamy nadzieję, że zostanie on utrzymany do końca 2023 roku.

Czynniki stymulujące popyt

Podobnie jak w poprzednim kwartale, głównym czynnikiem kreującym popyt na montaż instalacji fotowoltaicznych są rosnące ceny energii elektrycznej.

Niemal wszyscy respondenci (91%) zgodnie twierdzą, że rosnące ceny energii pozostają głównym motywatorem klientów końcowych.

Znacznie wzrósł (z 39% do 74%) odsetek respondentów wskazujących możliwość otrzymania dopłat/dotacji jako główny czynnik decyzyjny klientów końcowych. Nic dziwnego – pod koniec 2022 roku została zapowiedziana kolejna edycja programu Mój Prąd.

Wskazania innych czynników determinujących popyt na instalacje PV nie zmieniły się w istotny sposób.

Bariery rozwoju rynku instalacyjnego

Dla zdecydowanej większości przebadanych firm głównym hamulcem rozwoju branży pozostają decyzje regulatora i polityka państwa w zakresie OZE.

Aż 91% respondentów wskazuje niejasne lub niekorzystne regulacje wymiany energii jako główną barierę rozwoju rynku.

Niski poziom dopłat z budżetu państwa pozostaje drugim najczęściej wymienianym czynnikiem dławiącym rozwój branży – wskazuje na to aż 42% respondentów.

Podwoiła się także Ilość respondentów wskazujących rosnące ceny komponentów (z 20% do 40%) jako barierę rozwoju. Jest to efekt zarówno wysokiej inflacji w czwartym kwartale 2022 roku, jak również mocnych wahań kursów walut.

Szeroka oferta pomimo barier

Według odpowiedzi respondentów, instalacja PV sukcesywnie obejmuje coraz większą ilość komponentów.

Większość przebadanych firm, oprócz paneli oraz inwertera, instaluje klientom końcowym także inne komponenty zwiększające efektywność instalacji fotowoltaicznej.

Podobnie jak w poprzednim okresie, do najczęściej wskazywanych urządzeń komplementarnych należą optymalizatory (79%). Odnotowaliśmy także zwiększony odsetek firm instalujących inne urządzenia dodatkowe. Były nimi inteligentne liczniki energii (wzrost z 63% do 79%), pompy ciepła (z 57% do 75%) oraz magazyny energii (z 54% do 71%).

Większe moce pojedynczych instalacji

W porównaniu z poprzednim kwartałem obserwujemy zanik mikro-instalacji (poniżej 6kW) kosztem większych, prawdopodobnie przeznaczonych dla firm.

W czwartym kwartale odsetek instalacji o mocy powyżej 10kW wzrósł o ponad połowę i obecnie reprezentują one ponad jedną trzecią wskazań (wzrost z 22% do 36%).

Mikro-instalacje nie wydają się już tak atrakcyjne, zarówno z uwagi na mniejszy uzysk jak również mniejszą opłacalność wysiłku związanego z obsługą wniosku o dopłaty.

Głównym motorem zmian we wskazaniach respondentów pozostaje ciągły i niewspółmierny wzrost cen energii elektrycznej dla firm. Znaczenie mają także amortyzacja kosztów w czasie oraz możliwość skorzystania z leasingu i innych form finansowania.

Instalacje dla firm motorem branży

Powyższe wyniki znajdują potwierdzenie w deklarowanych sumach instalowanych mocy.

W czwartym kwartale ponad trzykrotnie zmalał odsetek respondentów deklarujących instalację o sumarycznej mocy poniżej 50 kW w ciągu miesiąca (z 42% do 12%).

Równocześnie o prawie połowę (z 20% do 28%) zwiększyła się ilość firm instalacyjnych realizujących miesięcznie przyłączenia o mocy ponad 200 kW.

Poza zmianą charakterystyki typowego klienta końcowego, może to być także dalszy efekt obserwowanej w 2022 roku konsolidacji w branży instalacyjnej. Obserwowany zanik realizacji mikro-firm posiadających jedną ekipę i instalujących do 50 kW mocy miesięcznie zbiegł się w czasie z problemami największych graczy na rynku (instalujących miesięcznie ponad 500 kW).

Panele – główne czynniki decyzyjne

Cena i dostępność paneli to dominujący czynnik decyzyjny wśród respondentów badania.

Niemal wszyscy (96%) przebadani instalatorzy zwracają uwagę właśnie na czynnik cenowy. Nie jest to zaskakujący wynik w obliczu wciąż wysokiej stopy inflacji.

Około dwie trzecie firm instalacyjnych (64%) wskazuje także moc paneli, a ponad jedna trzecia (36%) zwraca uwagę na markę produktu. Oba czynniki są istotne z punktu widzenia ewentualnych zgłoszeń serwisowych i gwarancyjnych.

Rozmiar i waga paneli, a także ich cechy i funkcje są dla respondentów mniej istotne (odpowiednio 20% oraz 12% wskazań).

Inwertery – główne czynniki decyzyjne

Podobnie jak w przypadku paneli, dominującym czynnikiem decyzyjnym wśród instalatorów jest cena.

Idealnym inwerterem dla instalatora jest urządzenie tanie (76% wskazań), proste w konfiguracji (64% wskazań) oraz dostępne (60% wskazań). Wybór takiego inwertera pozwala nie tylko zwiększyć zyskowność każdego zlecenia, ale też znacznie skrócić czas jego realizacji.

Aspekty związane z renomą marki oraz wsparciem producenta wskazywane były znacznie rzadziej (odpowiednio 28% oraz 36%).

Najmniejszy wpływ na decyzję o wyborze inwertera wydają się mieć jego funkcje, zabezpieczenia oraz możliwość pracy hybrydowej.

Coraz więcej wiedzy i doświadczenia

Niemal wszyscy respondenci (92%) deklarują ciągłe poszerzanie wiedzy i zdobywanie nowych umiejętności.

Instalatorzy rozumieją, że w tak szybko rozwijającej się branży nie sposób utrzymać pozycji na rynku bez ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji (jedynie 8% nie widzi takiej potrzeby).

Wśród wskazanych przez respondentów źródeł wiedzy najbardziej cenione są szkolenia organizowane przez producentów/dystrybutorów (79% wskazań) oraz dołączane przez nich materiały i instrukcje (67% wskazań).

Mniejszym, lecz także znacznym uznaniem cieszą się treści i dyskusje w mediach społecznościowych (50% wskazań) oraz media branżowe (42%).

Pobierz raport z badania

Raport prezentujący wyniki I. edycji Ogólnopolskiego Badania Rynku Instalacyjnego jest także dostępny w postaci prezentacji w formacie PDF.

UWAGA: Dane prezentowane w niniejszym artykule oraz raporcie stanowią własność intelektualną Renevo sp. z o.o. i zostały opublikowane na licencji CC BY-SA 3.0.