Badanie rynku PV ma za zadanie odpowiedzieć na pytania dotyczące złożoności i wzajemnego wpływu bodźców wzrostowych i hamujących popyt na instalacje fotowoltaiczne. Dojrzewająca nadal branża potrzebuje uniwersalnych miar sygnalizujących nastroje i oczekiwania uczestników rynku.

Do kluczowych czynników determinujących zmiany w branży instalacji fotowoltaicznych należą przede wszystkim: zmiany systemu rozliczeń energii elektrycznej generowanej przez prosumentów, niska dostępność komponentów PV na rynku (zwłaszcza inwerterów), niestabilność cen spowodowana znacznymi wahaniami popytu i kursów walut, a także perspektywa dalszych, skokowych wzrostów cen energii elektrycznej.

Badanie rynku PV – Cel i metodologia

Główne cele badawcze

1. Identyfikacja nastrojów w branży instalacji PV, w tym ocena perspektyw rozwoju rynku.
2. Identyfikacja czynników wzrostu, a także głównych barier związanych z działalnością w branży instalacyjnej
3. Stworzenie Barometru Nastrojów Branży PV – uniwersalnego wskaźnika służącego do regularnego pomiaru nastroju w branży (w ujęciu kwartalnym)

Metodologia badania

Badanie rynku PV przeprowadziliśmy w dniach 5-21 września przy użyciu kwestionariusza online (CAWI) zawierającego 9 pytań. Udział w badaniu wzięło 95 polskich firm instalacyjnych.

Struktura respondentów badania rynku PV

Ponad połowa (58%) firm biorących udział w badaniu działa na lokalnym rynku – w granicach powiatu bądź województwa.

Głównymi czynnikami są znajomość lokalnej bazy potencjalnych klientów oraz możliwość bezproblemowej obsługi poinstalacyjnej oraz gwarancyjnej. Także klienci końcowi chętnie wybierają lokalne firmy instalacyjne. W razie jakichkolwiek problemów chcą zapewnić sobie krótki czas reakcji wykonawcy instalacji. Spośród przebadanych firm instalacyjnych, tylko co trzecia wykonuje projekty na terenie całego kraju. Jedna na dwanaście realizuje instalacje poza granicami naszego kraju.

Około trzech na czterech (76%) przedstawicieli przebadanych firm posiada co najmniej dwuletnie doświadczenie w branży instalacyjnej.

Jest to dowód na rosnącą dojrzałość branży instalacyjnej. Jednocześnie wynik ten wskazuje, że po gwałtownym wzroście wykonawców instalacji, spowodowanym wprowadzeniem systemu dopłat, w branży instalacyjnej nastąpiła nieuchronna konsolidacja.

Mocne obniżenie popytu na instalacje PV obserwowane po pierwszym kwartale 2022 roku skutecznie wyeliminowało wiele podmiotów. Zwłaszcza tych, które na przestrzeni kilku ubiegłych lat jedynie rozszerzyły swoją ofertę o montaż modułów PV, na fali lawinowo rosnącej popularności fotowoltaiki.

Niemal wszyscy respondenci (94%) reprezentują właścicieli firm instalacyjnych lub kadrę zarządzającą.

Dzięki odpowiedniemu doborowi grupy badawczej udało nam się pozyskać odpowiedzi od najbardziej reprezentatywnej grupy. Są nimi osoby na kierowniczych stanowiskach, które podejmują najważniejsze decyzje związane z działalnością firm instalacyjnych.

Wynik ten nie jest zaskoczeniem – to właśnie decydenci są najbardziej zainteresowani poznaniem otoczenia biznesowego. Ufamy, że dzięki powtarzalności badania będziemy w stanie regularnie dostarczać im aktualne informacje niezbędne do podejmowania słusznych decyzji biznesowych i kierowania rozwojem swoich firm.

Ocena bieżącej kondycji branży

Prawie połowa (41%) respondentów pozytywnie ocenia bieżącą kondycję branży. Przeciwnego zdania jest 29% respondentów.

Pomimo wyraźnego spadku popytu na instalacje fotowoltaiczne po zmianach w sposobie rozliczania prosumentów od kwietnia 2022 roku, wśród respondentów nadal przeważają pozytywne nastroje.

Jednym z czynników z pewnością jest rosnący popyt na instalacje PV ze strony odbiorców biznesowych. W dużo większym stopniu niż gospodarstwa domowe doświadczają lawinowego wzrostu kosztów energii elektrycznej. Wiele firm już teraz chce przygotować się na zapowiadane na przyszły rok znaczne podwyżki.

Barometr rynku PV

Barometr branży PV został stworzony w oparciu o odpowiedzi na pytanie o perspektywy działalności i rozwoju branży instalacji fotowoltaicznych w kolejnym kwartale.

Reprezentuje go uniwersalny wskaźnik liczbowy w 10-stopniowej skali. Jego pierwszy odczyt (na czwarty kwartał 2022 roku) jest umiarkowanie pozytywny. Większość badanych lepiej ocenia perspektywy Q4 w porównaniu z aktualnym stanem rynku.

Dzięki powtarzalności badania, Barometr Branży PV stanie się stałym miernikiem perspektyw rynkowych i będzie publikowany przed rozpoczęciem każdego kolejnego kwartału.

Zmiany rozliczania prosumentów

Zdecydowana większość (79%) respondentów negatywnie oceniło zastąpienie net-meteringu przez net-billing.

Negatywne oceny wprowadzonych zmian wśród aktualnych i potencjalnych użytkowników instalacji fotowoltaicznych mają odzwierciedlenie w opiniach przebadanych firm instalacyjnych.

W naszej ocenie, w perspektywie długoterminowej wprowadzenie net-billingu nie tyle wyeliminuje korzyści finansowe, a podniesie znaczenie poziomu auto-konsumpcji wytwarzanej energii. Wpłynie to także pozytywnie na popyt na magazyny energii. Ich opłacalność rośnie wprost proporcjonalnie do różnicy w cenie energii oddawanej i pobieranej z sieci operatorów.

Czynniki kształtujące popyt

Nasi respondenci nie mają złudzeń – głównym czynnikiem kreującym popyt zdecydowanie są rosnące ceny energii elektrycznej.

Niemal wszyscy respondenci (93%) zgodnie twierdzą, że cena energii to główny motywator klientów końcowych. Paradoksalnie, obserwowane podwyżki cen energii przekładają się na rentowność inwestycji w fotowoltaikę, a także wprost na popyt.

Fotowoltaika nie jest już postrzegana jako coś modnego (zaledwie 9% wskazań). Pomimo rosnącej świadomości ekologicznej i inflacji, to właśnie chłodna kalkulacja jest głównym motorem napędzającym ilość nowych instalacji. Nawet pomimo braku znaczących zewnętrznych bodźców w postaci dopłat ze strony państwa.

Wysoki poziom zaufania klientów

Firmy instalacyjne są nie tylko wykonawcami, ale także cieszą się także zaufaniem klientów końcowych w zakresie doboru komponentów.

Zaledwie co siódma (14%) przebadana firma instalacyjna instaluje komponenty dostarczone przez klienta końcowego. Połowa respondentów (51%) deklaruje stałą współpracę z producentem lub dystrybutorem sprzętu. W naszej ocenie pomaga to przeciwdziałać niskiej dostępności komponentów. Trzy na cztery (74%) firmy instalacyjne prowadzą własne analizy, co świadczy o dobrej znajomości dostępnych rozwiązań. W naszej ocenie jest to także jeden z kluczowych czynników podnoszących zaufanie klienta końcowego.

Bariery rozwoju rynku instalacyjnego

Dla zdecydowanej większości firm głównym hamulcem rozwoju branży są decyzje regulatora i polityka państwa w zakresie OZE.

Tylko 13% respondentów uważa polski rynek instalacji PV za nasycony. Firmy instalacyjne nie mają problemu ze znalezieniem pracowników, a prawidłowo wykonane instalacje są bezpieczne. Większym wyzwaniem dla firm instalacyjnych jest dostępność sprzętu oraz rosnące ceny spowodowane inflacją i wahaniami kursowymi.

Szacujemy, że tylko w trzecim kwartale 2022 roku nasi klienci mogli stracić nawet 40% potencjalnego wolumenu sprzedaży poprzez brak możliwości zaspokojenia popytu.

Coraz szersza oferta pomimo barier

Według respondentów, typowa instalacja PV to obecnie znacznie więcej niż panele oraz inwerter.

Większość przebadanych firm oferuje klientom końcowym także inne komponenty które zwiększają efektywność oraz opłacalność instalacji fotowoltaicznej. Do najczęściej wskazywanych urządzeń komplementarnych należą optymalizatory (80%) oraz inteligentne liczniki energii (63%). Około połowa firm instalacyjnych montuje także pompy ciepła (57%) oraz magazyny energii (54%). Dzięki temu firmy instalacyjne są w stanie zaoferować klientowi końcowemu szeroki wachlarz produktów skutecznie obniżających rosnące rachunki za energię elektryczną.

Pobierz raport z wynikami I edycji badania rynku PV

Raport z wynikami I edycji Ogólnopolskiego Badania Rynku Instalacji PV jest także dostępny w postaci prezentacji w formacie PDF.

UWAGA: Dane prezentowane w niniejszym raporcie stanowią własność intelektualną Renevo sp. z o.o. i zostały opublikowane na licencji CC BY-SA 3.0.